เมื่อพูดถึงตัวแทนและนายหน้าประกันภัย คนทั่วไปส่วนใหญ่มักเข้าใจผิดคิดว่าเป็นคนๆเดียวกันแม้ว่าการทำงานและหน้าที่อาจจะมีความคล้ายคลึงกันอยู่บ้าง
ส่วนที่คล้ายคลึงกันของตัวแทนและนายหน้าประกันภัยก็คือ เป็นผู้ที่ทำหน้าที่เชื่อมโยงหรือเป็นตัวกลางในการประสานงานให้เกิดการทำประกันขึ้นระหว่างผู้เอาประกันภัยและบริษัทประกันภัย
ความแตกต่างระหว่างตัวแทนและนายหน้าประกันภัย
ตัวแทนประกันภัย จะเป็นผู้ที่มีสังกัดอยู่ในบริษัทประกันภัยต่างๆ และทำหน้าที่เสนอขายประกันภัยของบริษัทตนเอง ให้กับประชาชนที่สนใจ
ขณะที่นายหน้าประกันภัย จะไม่ใช่ผู้ที่มาจากบริษัทประกันภัยโดยตรง ไม่มีสังกัดในการทำงาน แต่เป็นผู้ที่คอยช่วยเหลือชี้ช่องการทำประกันภัยกับบริษัทต่างๆ หรือทำหน้าที่แทนผู้เอาประกันภัยจนเสร็จสิ้นกระบวนการ
สิ่งสำคัญก็คือ กฎหมายกำหนดไว้ว่าจะต้องเป็นตัวแทนหรือนายหน้าได้เพียงอย่างเดียวเท่านั้น ถ้าเลือกเป็นตัวแทนก็สามารถเป็นได้ทั้งตัวแทนประกันชีวิตและตัวแทนประกันวินาศภัย และในทำนองเดียวกัน ถ้าเลือกเป็นนายหน้าก็สามารถเป็นได้ทั้งนายหน้าประกันชีวิตและนายหน้าประกันวินาศภัย
สรุปคำจำกัดความระหว่างตัวแทน และนายหน้าประกันภัย ดังนี้
1.ตัวแทนประกันภัย (Insurance Agents)
ลักษณะของตัวแทนประกันภัย
ตัวแทนประกันภัย คือ ผู้ที่ทำหน้าที่ในการเป็นตัวแทนให้กับบริษัทประกันภัยและขายกรมธรรม์ได้เฉพาะ-
- บริษัทประกันภัยที่ตนสังกัดอยู่
- ตัวแทนประกันภัยเป็นบุคคลธรรมดาเท่านั้น
- ตัวแทนประกันภัยจะต้องมีจรรยาบรรณในการเป็นตัวแทนและจะต้องมีความซื่อสัตย์ต่อลูกค้าของตน
ตัวแทนประกันภัยจะเป็นบุคคลธรรมดาเท่านั้น ทำหน้าที่แทนบริษัทประกันที่สังกัดอยู่ในการชักชวนและนำเสนอขายสินค้า (กรมธรรม์) หรืออาจจะเรียกว่าเป็นพนักงานของบริษัทประกันก็ได้ เพราะตัวแทนประกันนั้นจะมีสังกัดที่แน่นอนว่าเป็นตัวแทนของบริษัทประกันใด อาจเป็นได้มากกว่าหนึ่งบริษัทได้ หากได้รับความยินยอมจากบริษัทแรก
2.นายหน้าประกันภัย (Insurance Brokers)
ลักษณะนายหน้าประกันวินาศภัย
- นายหน้าประกันวินาศภัย คือ คนกลางอิสระ สามารถแนะนำผลิตภัณฑ์ของบริษัทใดก็ได้ ไม่ได้ขึ้นกับบริษัทใดบริษัทหนึ่ง
- นายหน้าประกันภัยเป็นได้ทั้งบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลและเป็นผู้มีความรู้ในด้านประกันภัยที่หลากหลาย
- นายหน้าประกันภัยจะต้องมีจรรยาบรรณในการเป็นนายหน้าและจะต้องมีความซื่อสัตย์ต่อลูกค้าของตน
นายหน้าประกันภัย หรือหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าโบรกเกอร์ คือ คนกลางอิสระ เป็นได้ทั้งบุคคลธรรมดา
และนิติบุคคล ทำหน้าที่แทนประชาชนที่ต้องการซื้อประกันภัย ในการคัดเลือกบริษัทประกันที่มีสินค้า (กรมธรรม์) ตรงกับความต้องการของลูกค้าให้มากที่สุด โดยนายหน้าประกันภัยนั้นสามารถที่จะชี้ช่องแนะนำประกันของบริษัทใดก็ได้ และสามารถขายได้อย่างอิสระ ไม่ขึ้นตรงกับบริษัทประกันแห่งใด สำหรับค่าตอบแทนที่ได้รับ จะได้รับค่าคอมมิชชั่นจากบริษัทประกันภัยตามจำนวนที่นายทะเบียนประกาศกำหนดไว้ในแต่ละประเภทของการประกันภัยซึ่งไม่เท่ากัน
สำหรับผู้ที่สนใจเป็นตัวแทน/นายหน้าประกันภัย ก่อนอื่นต้องคิดพิจารณษและถามตัวเองก่อนว่าชอบการทำงานแบบไหน หากเลือกที่จะเป็นคนขายประกันแบบอิสระ ก็ต้องเลือกสอบเป็นนายหน้าประกันภัย
และและเลือกอีกว่าจะเป็นนายหน้าประกันวินาศภัย หรือเป็นนายหน้าประกันชีวิต ซึ่งทั้ง 2 ประเภทนี้จะเป็นใบอนุญาตคนละใบกัน หากว่าอยากขายได้ทั้งประกันวินาศภัยและประกันชีวิตก็ต้องสอบให้ผ่านทัั้งสองใบ เมื่อตัดสินใจได้แล้วก็ไปสอบให้ได้ใบอนุญาตจากสำนักงาน คปภ. หลังจากสอบผ่าน ขั้นตอนต่อไปคือ ติดต่อขอขึ้นทะเบียนเป็ฯนายหน้าประกัน โดยยื่นคำขอรับใบอนุญาตได้ที่สำนักงาน คปภ. จากนั้นจึงติดต่อไปยังบริษัทประกันที่สนใจ เพื่อขอเป็นนายหน้าขายประกัน ซึ่งสามารถติดต่อบริษัทประกันได้หลายๆแห่ง เพื่อจะได้มีสินค้าในมือหลากหลายให้ลูกค้าได้ตัดสินใจเลือกซื้อ
แต่หากสนใจเป็นตัวเแทนขายประกันมากกว่า อันดับแรกต้องเลือกบริษัทประกันที่สนใจจะเป็นตัวแทนขายก่อน จากนั้นเข้ารับการอบรมและสอบให้ได้ใบอนุญาตจากสำนักงาน คปภ. หากสอบผ่านก็ต้องติดต่อบริษัทประกันที่สมัครเป็นตัวแทนไว้ เพื่อให้บริษัทยื่นขอรับใบอนุญาตให้ เนื่องจากในการขอรับใบอนุญาตจะต้องมีหนังสือแสดงความต้องการของบริษัทรับเป็นตัวแทนด้วย
สิ่งที่ควรทราบ
"กฎหมายกำหนดว่าจะเป็นนายหน้าประกันภัยพร้อมๆกับตัวแทนประกันภัยในเวลาเดียวกันไม่ได้ต้องเลือกเป็ฯอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น"